✔️حرف های واپسینِ سال
✍🏻سهند ایرانمهر
من روزهای منتهی به عید رو از لحظه تحقق” تحویل سال” و روزهای بعد از عید، بیشتر دوست دارم. برای من معنی این ذائقه اینه که “درآستانه بودن” لذتش بیشتر از “لحظه موعوده”. تمام سرمایه ما آدم ها مال روزهاییکه برا ی چیزی تقلا می کردیم نه لحظه ای که اون چیز رو بدست آوردیم. اون تقلاها، ثروت ماست و اون امر یا چیز محقق شده،”دارایی”. دارایی میره، ثروت می مونه و دستمایه تقلاهای بعدی میشه. این آستانه های زندگی تون رو جدی بگیرید. مسیر جاده رو از مقصدی که بهش می رسید، مهم تر بدونید. در این مسیر و در این آستانه هاست که” شکل “میگیرید، که آزموده می شید که آبدیده می شید. آخر هر سال چیزهایی در این باره براتون مینویسمکه حاصل تجربههای خودمه به همیندلیل به جز تجربیات ونوشته سال قبلم، چیزی بر نوشتههای آخر سال گذشتهام اضافه میکنم که شاید به دردتون بخوره:
🔸 اول اینکه: در زندگی هیچکس و هیچ چیز نمی تونه نسخه ای یا ملاکی برای زندگی شما باشه. کارخانه هستی از همه ما فقط یه نسخه زده و رفته سراغ مدل جدید. پس نگذارید کسی، خط کش بگیره و به شما بگه؛ کجای زندگی هستید. خط کش زندگی هرکس فاصله او با چیزیه که می تونه بشه. نه چیزی که باید بشه اونم. فقط بخاطر اینکه دیگران به اون باید، رسمیت دادن! چیزی که دوست داره بشه و درتوانش هست که بشه اما این معنی اش این نیست که اینی که هست، ارزش نداره یا قیمتش پایین تر از چیزیه که خواهد شد.
🔸 دوم اینکه : مطمئن باشید به نفعتونه که درست باشید، خوب باشید، مهربون باشید، خیرخواه باشید، خیررسان باشید، دانش داشته باشید، نفرت نورزید، دزدی نکنید، نفاق نکنید، بدخواه نباشید، بگذرید ویقین داشته باشید که در عوض بخشیدن ها چیزهای بیشتری گیرتون میاد…عمل به این توصیه ها خیلی سخته اما اینکه بتونید اینطوری باشید خیلی به نفعتونه و فضیلتمندی این مفاهیم، دروغ نیست. به حرفی که زدم یقین داشته باشید.
🔸سوم اینکه: زندگی توام با تلخی و از دست رفتن و. رنج و حسرته، ذاتش رو بشناسید و براش آماده باشید ، اما دستیار این دنائت نباشید. قدرت مهیب درون این حالتها رو سوخت حرکت خودتون کنید و اندازه خودتون شیرین و زنده و قوی باشید. جهان پر از جان های مسمومیه که هر روز باید روح دیگران رو قربانی کنن. زبانشون رو تیز کنن و تو گوشتتون فرو کنن.به نقاط ضعفتون انگشت بذارن و اونو فریاد کنن. اونها خودشون قربانی هستن. قربانی اونها نباشید. وارد بازیشون نشید. یا اگه شدید زود بیرون بیاید. انقدر برید بالا که بهتون نرسن. اگر نتونستید و عصبی شدید خودتون رو ملامت نکنید، بازهم تلاش کنید.با تناقض ها و اشتباهاتتون رفیق شید. کلنجار نرید و خودتون رو دوست داشته باشید. برای خودتون روزهای خوبی رو پیش بینی کنید و به روی اونهاییکه میخوان بگن گند زدید، نیارید اما بدونید خیلی نفهمن!
🔸چهارم اینکه:انصاف داشته باشیم، خودمون وآدم ها رو به رسميت بشناسيم و موقع قضاوت خودمون رو در موقعيت مشابه اونها قرار بديم و اگر اونا براي خودشون كرامتي قايل نيستن ما براي خودمون منزلت و كرامت قائل باشيم. از نزديكي و مجاورت اونايي كه بهمون احترام نمي ذارن و اونايي كه بهمون احترام مي ذارن اما ملاكشون منفعته و نه منزلت، اجتناب كنيم.
🔸پنجم اینکه:خودمون رو در معرض وقايع ، توليدات و مفاهيم فرهنگي قرار بديم. موسيقي، هنر، ادبيات، فلسفه، اينها غذاي روحن اگه مي بينيد نسبت به اينها بي تفاوتيد مطمئن باشيد چیزهای ارزشمندی رو از دست دادید، در واقع، بی خیالِ یه پنجره خنک تو زندان تلخی ها شدید!
🔸ششم اینکه: دنبال زیبایی ها باشید، شکل اونها شید. زیبای ها ملاک اخلاقن و حس شما بهترین ملاک برای تشخیصش. دیگه اینکه صبور باشید. صبر میوه های شیرینی داره. صبر، تسلیم نیست. صبر تجدید قواست. ناامید نشید. خودتون رو تحقیر نکنید. با زشتی سروکله نزنید. از چیزی که زیباست، ازچیز یکه زنده نگهتون میداره حرف بزنید، با چیزی دمخور شید که بهتون حس انسان بودن میده. پاشنه آشیل زشتی های جهان، ایناست.
🔸هفتم اینکه: به مسايل به ظاهر بي اهميت جامعه و محيطتمون اهميت بديم در حد توانمون، ولو در حد صحبت كردن در موردش يا نوشتن و چه بهتر با تلاش برای تغییرش. از اونکه. آدامسي رو تف میکنه رو زمین و باعث خفگي يه پرنده و آلودگی ميشه تا اونی که تو مترو گشاد میشینه، همه و همه در زنجيره اي پيچيده بهم وصل مي شن تا نهادينه كردن يه خصلت در حكومت هم پيش ميرن و گلوي خودمون روميگيرن ، پس بهشون حساس باشيم، در موردش فكر كنيم.
🔸هشتم اینکه: به کسانی که پیش از شما در زمینه ای که شما تازه قدم گذاشتید، عرق ریختن، احترام بگذارید. قدردان باشید. زبان تشکر داشته باشید. تند و آهسته نباشید. دنبال قهرمان نباشید. دنبال قدیس نباشید. به اندازه تلاشی که برای بهبود کردید، انتظار داشته باشید.
🔸نهم اینکه: علت باشید نه آلت، اگر عادت نداريم از مقدمات و گزاره ها ، نتيجه منطقي بگيريم ، كتاب خوندن هم فايده اي نداره و نبايد به توصيه هاي كليشه اي به خوندن كتاب اهميت بديم اما اگه عادت داريم، كتاب بخونيم، با تاريخ شروع كنيم و در مسير ادبيات و فلسفه حركت كنيم، حال كتاب نداريم؟ فيلم ببينيم، مستند ببينيم، بپرسیم، کشف کنیم اما يادمون نره تو ذهنمون جمع بندي كنيم و داده ها رو ماخذ تفكر كنيم و در جهت اصلاح و تغيير ازش استفاده كنيم.
🔸دهم اینکه:چون. وقتي ذهنمون ديتايي نداره ابلهانه خيال مي كنيم كه داريم” فكر مي كنيم” درست مثل نانواي بدون آرد و وقتي ذهن ديتا داره و قدرت جمع بندي نداره مثل انبارداريه كه هيچ دفتر و دستكي در اختيار نداره. بجاي تكيه به قضاوتهاي مخدوش عام، به تجربه هاي خودمون تكيه كنيم. تصور انسان كامل رو با واقعيت انسان خاكستري اما مسئول عوض كنيم و از ياد نبريم كه عليرغم بالانشيني معيارهاي جعلي، در نهايت اخلاق و فضيلت ، ادب و دانش برنده نهايي ماجراست.
🔸یازدهم اینکه: همه چیز زندگی مهمه. نگران گياهان، درختان، گربه ها ، مورچه ها و همه چيزهايي باشيم كه ديده نمي شن اما بي اهميتي بهشون به تباهي روح و محيط و جامعه منجر ميشه. نکته سنج باشیم، اطرافمون رو جزایر پراکنده اشیا نبینیمو تلاش کنیم رابطه بین اونها رو باهم و با خودمون کشف کنیم.
🔸دوازدهم اینکه: رضایتمندی و نیکبختی و شادی اگر در درونمون نباشه و یاد نگیریم که زندگی کنیم ، این احساس، در هیچ محیط جغرافیایی حاصل نمیشه. اگر تنهاييمون براي ديگران و جامعه هم فايده اي داره يا ازش تجربه اي كه به درد ديگران بخوره، حاصل ميشه، قدرشو بدونيم اما اگه اينطور نيست منزوي هستيم نه تنها.
🔸سیزدهم اینکه:بين مسوليت و بي مسوليتي، وحدت و تفرق، كارجمعي و كار فردي، فكر كردن به جمع و فكر كردن به خود هميشه اولي رو انتخاب كنيم. در عين ايمان به قدم هاي كوچكمون ، صبور باشيم، همه اتفاقات خوب محصول اين دو خصلته.
🔸چهاردهم اینکه: اولین جای جهان که نشون میده چه کاره اید، درونتونه و دومین جای جهان، خانواده تون. اگر برای ایندو جا تقلا کردید و موفق شدید نیاز به فتح هیچ جایی از جهان ندارید و اگر تقلا کردید و شکست خوردید، تجربه اندوختید و اگرچه شکست خوردید اما صلاحیت تحولخواهی برای مابقی چیزها رو دارید.
🔸پانزدهم اینکه: در زندگی کوشش کنید اما درِ جهان همیشه روی کوشش شما نمیچرخه. از یکجا به بعدوقتی دیدید کوشش داره باعث تحلیل رفتنتون میشه، کوشش نکنید.در آیین دائو مفهومی وجود داره به اسم « وو وی» معنی وو وی کوشش نکردن و تنبلی نیست، درک ضرورت ترجیح زندگی و تجدید قواست. گاهی باید شل کرد.
🔸شانزدهم اینکه:
نداشتنها و به حساب نیامدنها و همه اون چیزهایی که فکر میکنید نداشتنش یعنی همیشه بازنده، لزوما باعث ضعف شما نیست. خیزران، علفه و جزو درخت نیست، توخالیه. اما دقیقا همین دوتا به ظاهر ضعفه که در طوفانها کمرش رو خم میکنه اما قادر به شکستنش نیست. به تمدنهای شرق آسیا « تمدن خیزران» میگن. اکثر کشورهای اون نقطه جهان، برپاخواستن رو از خیزران آموختن.
🔸هفدهم اینکه:
اگر چینی روحتون شکست، دنبال چینی نو نباشید. کینتسوگی باشید. کینتسوگی گلدانها و ظروف شکستهایه که جوری بندش نمیزنن که رد شکستگی پنهان شه. رگههای شکسته بند خورده عمدا به چشم میان چون خودِ درد، ارزش داره خود قدمت زخم وشکستکی باعث قیمته. شکست باعث شرمساری نیست، نشان تقلاست و زخم ترمیم شده نشان تابآوری شما.
🔸هجدهم اینکه:
جهان نه تیره است نه روشن. هر وقت خبر بدبختی ونکبت و ناکامی و قحطی وجنگ شنیدید بدونید که به همون میزان یا بیشتر شادی و بهروزی و کامیابی و… است اما روند تکاملی ما انسانها، همیشه نگرانی و هراس و آمادهباش رو ترجیح داده واهمیت خبرهای بد رو بیشتر کرده و صنعت وسیاست هم سودش در این حالت آماده باشه. نسبت به خبر بد و نداشتهها بیتفاوت نباید بود اما دنیا در نیمه تاریکش خلاصه نمیشه.
🔸نوزدهم اینکه: خوشبختی در جهان بیمعناست. چیزی که در جهان اهمیت دارد، شکوفاییه وشکوفایی، پیمودن مسیر چیزیه که میتونید باشید از مبدا چیزی که هستید. اینکه چی هستید و چی میتونید باشید رو خودتون باید بدونید. مشکلات و رنجها و دردهای شما فرصتهای بکری هستن که توش فرصت دارید بدونید چی هستید. در این لحظاته که نیروهایی در درونتون که نمیدونستید وجودداره، خودشون رو به شما نشون میدن و شکوفایی در همینجا شروع میشه. نکته مهمتر اینکه به قول سارتر« ایمانِ بد» نداشته باشید. ایمان بد یعنی گول زدن خودتون با بهانه آبرو، ولشکن، دیگه گذشته و به زحمتش نمیارزه برای تغییر وضعیت اونم در شرایطی که میدونید ادامه این وضعیت یعنی نادیده گرفتن عزت و شرافت و غرور و تنها فرصتتون برای زندگی.
🔸بیستم اینکه:فرهنگ و تاریخ و ادبیات ایرانمون خیلی غنی و پرباره به شرطی که دانش و درک و توانایی استحصال غناشو داشته باشیم، اگر چنین تصوری نداریم از بی دانشی و کم مطالعه بودن ماست.
🔸آخر کلام هم اینکه: جهان برای لذت ما آفریده نشده، زندگی فرصت اندکیه که با کشف مبتنی بر درک و. ذوقمون می تونیم زیباش کنیم. جهان هستی، تعهدی به رضایتمندی ما نداره. ما مسئول رضایت خودمونیم پس سعي كنيم مختصات داشته باشيم، سعي كنيم وجه مميزه داشته باشيم،امضا داشته باشيم،چيزي از خودمون كه بدون اسم و رسم هم قابل شناسايي باشه ، اينطور نباشيم كه تصور بشه نسبت به هر رفتاري و هر تغييري، ما بخش منفعل و بي تحرك ماجراييم و وقتی خودتون رو پیدا کردید نگذارید دیگران میزانِ موزونیت شما باشن.
راستی پیشاپیش عیدتون مبارک. قدردان همراهی همه شما در این سالها یا سال گذشته هستم. از شما متشکرم که از ضعف ها و تناقض های من چشم پوشی کردید و در این مسیر همراهم بودید.